Chế độ ăn khi trẻ bị suy dinh dưỡng

Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn 

− Tăng dần mức năng lượng từ 90 – 150 kcal/kg/ngày. 

− Tăng dần lượng protein từ 2 g/kg/ngày lên từ 5 – 7 g/kg/ngày. 

− Nên dùng các loại protein có nguồn gốc động vật như: trứng, thịt, sữa, cá, tôm, cua,... Ngoài ra, có thể dùng các loại protein có nguồn gốc thực vật: đậu / đỗ, lạc, vừng,... 

− Tăng đậm mức độ năng lượng của khẩu phần ăn bằng cách dùng dầu, mỡ, một số enzym trong các hạt nảy mầm để làm giảm độ nhớt (làm lỏng bột để trẻ dễ nuốt, bột không bị đặc kể cả khi đã nguội) nhằm tăng đậm độ dinh dưỡng của thức ăn. 

Phương pháp hoá lỏng thức ăn để phục hồi trẻ suy dinh dưỡng 

Ở nước ta cũng như một số nước đang phát triển, thức ăn dùng để bổ sung cho trẻ thường dựa vào nguồn thực phẩm giàu tinh bột như: gạo, mì, ngô, khoai,... Tinh bột ở các loại thức ăn này phần lớn ở dạng không hoà tan, là các amylopectin, khi nấu ở nhiệt độ cao sẽ trương nở, liên kết với nước trở thành dạng đặc sánh làm trẻ rất khó nuốt. Đối với trẻ suy dinh dưỡng lại càng khó hơn vì thực quản và dạ dày thường nhỏ. Để khắc phục tình trạng này, có thể sử dụng dầu, mỡ cho thêm vào khẩu phần ăn của trẻ nhưng nếu cho nhiều trẻ dễ bị rối loạn tiêu hoá. 

Gần đây đã có nhiều tác giả đi sâu nghiên cứu về các hạt nảy mầm từ ngũ cốc và các loại đậu / đỗ. Với mục đích là sử dụng men amylase được tạo thành trong quá trình hạt nảy mầm, có khả năng thuỷ phân tinh bột làm bột lỏng ra giúp tăng lượng bột lên mà thể tích không thay đổi. Từ đó, tăng đậm độ năng lượng của bát bột, độ nhớt giảm, bột không bị quá đặc, trẻ ăn hết khẩu phần mà không bị đầy bụng, hiệu suất chuyển hoá glucid, protein tăng đáng kể. Ngoài ra, hạt nảy mầm còn cung cấp thêm một số vitamin, các vi chất dinh dưỡng có tác dụng phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ em. 

Trẻ bị suy dinh dưỡng muốn phục hồi nhanh chóng cần phải tăng protein, tăng năng lượng hơn nhu cầu bình thường nhưng những trẻ này thường hay chán ăn. Để khắc phục tình trạng này, có thể dùng các loại bột giàu men tiêu hoá, như bột mộng (bột làm từ hạt nảy mầm: đỗ, ngô, lúa) hoặc dùng giá đậu xanh xay hoặc giã nhỏ để nấu bột, nấu cháo cho trẻ. Với bát bột 200 ml, cứ 10 g bột cho 10 g giá đỗ có thể tăng lượng bột lên 2 – 3 lần mà bột vẫn có độ lỏng như bột 10 % không có giá đỗ.